خازن و وظیفه آن در مدار
خازن چیست ؟
خازِن (Capacitor) قطعه ای الکتریکی است که انرژی الکتریکی ( بار الکتریکی) را در خود ذخیره می کند. خازن از دو صفحه فلزی ( رسانا ) تشکیل شده که توسط مادهای نارسانا یا دی الکتریک ( مثل پرسلن، مایلار، تفلون، میکا، سلولز و … ) جدا شده و باید این نکته را بیاد داشته باشیم که دی الکتریک ماده اصلی در خازن هست که به ذخیره انرژی الکتریکی کمک میکند.
عملکرد خارن چیست ؟
کارکرد خازن بدین صورت هست که دو منطقه با بار الکترون مخالف در معرض یکدیگر قرار میگیرند و دو بار مخالف، میدانی الکتریکی را ایجاد میکنند که در خود انرژی الکتریکی را ذخیره کرده و در صورت لازم می توان از آن استفاده کرد.
انواع خازن
خازن های ثابت
- سرامیکی
- خازنهای ورقهای
- خازنهای میکا
- خازنهای الکترولیتی
- آلومینیومی
- تانتالیوم
خازنهای متغیر
- متغیر (Variable)
- تریمر
خازن بر اساس شکل ظاهری
- خازن مسطح (خازن تخت)
- خازن کروی
- خازن استوانهای
انواع خازنها بر اساس دیالکتریک آنها
- خازن سرامیکی.
- خازن با صفحات عایق پلاستیکی و الکترولیتی.
- خازن با لایه عایق اکسید فلز (مثل اکسید آلومینیوم، تانتالیوم، نایوبیوم).
- خازن با عایق از عناصر طبیعی (مثل هوا، شیشه، میکا، گاز SF6 یا سولفور هگزاکلراید، کاغذ، خلأ و …).
کاربرد خازن
کاربرد خازنها در مدارهای دیجیتال و آنالوگ
در مدارهای دیجیتال خازنها وظیفه ی ذخیرهکنندهٔ انرژی برعهده دارند که در یک لحظه شارژ و در لحظه دیگر دی شارژ میشوند.
در مدارهای آنالوگ خازن وظیفه ی ایزوله کردن (جدا ساختن) دو منبع متناوب و مستقیم بر عهده دارد. که عملکرد آن بدین صورت است که خازن در برابر ولتاژ متناوب مثل اتصال کوتاه عمل میکند و اجازه ورود یا خروج میدهد ولی در مقابل ولتاژ مستقیم همانند سد عمل میکند و اجازه ورود یا خارج شدن ولتاژ مستقیم از مدار را به قسمت تحت ایزوله خود نمیدهد.
از کاربردهای خازن می توان به دستگاههای تهویه الکتریکی، اتصال یا قطع سیگنالهای الکتریکی، فیلترهای صوتی الکترونیکی و سنجش از راه دور اشاره کرد.
